FACTSHEET- PERSOONLIJKHEID

DEFINITIE

De persoonlijkheid is een geheel van karakteristieken die aan een persoon kunnen worden toegekend, welke bepalen hoe een persoon in verschillende situaties zal reageren, de manier waarop hij denkt en waardoor hij gemotiveerd zal worden. De Big Five persoonlijkheidstheorie is de meest onderzochte en gebruikte persoonlijkheidstheorie en geeft vijf dimensies waarmee het karakter, ofwel de persoonlijkheid, van personen beschreven kan worden door van elk van die dimensies aan te geven of die meer of minder van toepassing is op die persoon. Er worden 5 hoofddimensies onderscheiden: extraversie-introversie, mildheid-bazigheid, contentieusheid (ordelijkheid), emotionele stabiliteit en autonomie.

METEN

Er zijn veel manieren om de persoonlijkheid van iemand in kaart te brengen. De ‘Big Five persoonlijkheidsvragenlijst’ is de meest gebruikte.

TOEPASSINGSGEBIED

Algemeen

Emotionele instabiliteit, beperkte extraversie, beperkte mildheid, beperkte contentieusheid en externe locus of control (de mate dat iemand gelooft dat zijn leven bepaald wordt door zijn omgeving, het lot, toeval of andere mensen) hangen samen met kortdurend ziekteverzuim. Emotionele instabiliteit, beperkte extraversie en beperkte intellectuele autonomie hangen samen met langdurig ziekteverzuim (Vlasveld et al., 2013) (bewijskracht **).

Ziekte specifiek

Artrose: geen informatie beschikbaar.

Astma & COPD: geen informatie beschikbaar.

Borstkanker: geen informatie beschikbaar.

Depressie: Emotionele instabiliteit, beperkte extraversie, beperkte contentieusheid en een externe locus of control hangen samen met langdurig ziekteverzuim bij mensen met depressieve of angststoornissen (Vlasveld et al., 2013)(bewijskracht **). Introversie is gerelateerd aan arbeidsongeschiktheid bij mensen met een depressieve stoornis (Holma et al., 2012)(bewijskracht **).

Hart en vaatziekten: extraversie is geassocieerd met een snellere terugkeer naar werk na een acuut hartinfarct (Soejima et al., 1999)(bewijskracht **). Extern locus of control heeft geen invloed op terugkeer naar werk na een acuut hartinfarct (Soejima et al., 1999)(bewijskracht **).

Lage rugklachten: Externe locus of control (de mate dat iemand gelooft dat zijn leven bepaald wordt door zijn omgeving, het lot, toeval of andere mensen) is niet geassocieerd met de duur van het ziekteverzuim. (Steenstra et al., 2005)(bewijskracht****).

Reumatoide artritis: geen informatie beschikbaar.

INTERVENTIES

Over het algemeen zijn persoonlijkheidskenmerken vrij stabiel en moeilijk te veranderen. Er bestaan vele interventies om persoonlijkheidsstoornissen te behandelen. Dergelijke interventies zijn niet direct relevant voor het arbeidsdeskundig handelen.

BRONNEN

Richtlijnen & protocollen

-

Websites

Wikipedia - persoonlijkheidsstoornissen

Wikipedia – Big Five (persoonlijkheidsdimensies)