Regelmogelijkheden ##
FACTSHEET- REGELMOGELIJKHEDEN
DEFINITIE
Regelmogelijkheden hebben betrekking op de vrijheid die iemand heeft om het eigen werk te sturen en te organiseren, bijvoorbeeld door een pauze te nemen of door zelf te plannen (Psychisch & Werk).
METEN
Job Content Questionnaire(1 en 2); met deze vragenlijst kan de inhoud van de taken van een werknemer, ongeacht zijn of haar beroep, in kaart worden gebracht. De vragenlijst is gebaseerd op het job demand-control model van Karasek welke gericht is op de arbeidssituatie. In het model wordt er van uitgegaan dat met twee kenmerken van het werk (taakeisen en regelmogelijkheden) (gezondheids)uitkomsten voorspeld kunnen worden.
TOEPASSINGSGEBIED
Algemeen
Meer regelmogelijkheden en minder taakeisen zorgen er voor dat werknemers met een (veelvoorkomende) chronische ziekte minder verzuimen door ziekte (Leijten et al., 2013)(bewijskracht **). Uit een systematische review blijkt dat een gebrek aan regelmogelijkheden op het werk een risicofactor is voor arbeidsongeschiktheid (White et al., 2013) (bewijskracht ****).
Ziekte specifiek
Artrose: geen informatie beschikbaar
Astma & COPD:
Het hebben van beperkte regelmogelijkheden is geassocieerd met uitval uit werk door arbeidsongeschiktheid bij werknemers met COPD (Ots et al. 2021) (bewijskracht**).
Mentale arbeidsbelasting en beperkte sociale steun zijn niet geassocieerd met uitval uit werk door arbeidsongeschiktheid bij werknemers met COPD (Ots et al. 2021) (bewijskracht**).
Borstkanker: geen informatie beschikbaar
Depressie:
Psychosociale werkfactoren (beperkte regelmogelijkheden, mentale arbeidsbelasting en onvoldoende sociale steun) zijn niet geassocieerd met uitval uit werk door arbeidsongeschiktheid bij werknemers met depressie (Ots et al. 2021) (bewijskracht**).
Hart en vaatziekten:
Psychosociale werkfactoren (beperkte regelmogelijkheden, mentale arbeidsbelasting en onvoldoende sociale steun) zijn niet geassocieerd met een arbeidsongeschiktheid bij werknemers met hart- en vaatziekten (Ots et al. 2021) (bewijskracht**).
Meer regelmogelijkheden en minder taakeisen leidt tot een snellere terugkeer naar werk bij mensen met acuut coronair syndroom (Fukuoka et al., 2009) (bewijskracht **).
Lage rugklachten: Meer regelmogelijkheden en minder taakeisen zorgen bij werknemers met lage rugklachten tot kortere verzuimduur (Steenstra et al., 2005)(bewijskracht ****).
Reumatoïde artritis:
Psychosociale werkfactoren ((beperkte regelmogelijkheden, mentale arbeidsbelasting en onvoldoende sociale steun) zijn niet geassocieerd met uitval uit werk door arbeidsongeschiktheid bij werknemers met hart- en vaatziekten (Ots et al. 2021) (bewijskracht**).
Meer regelmogelijkheden is gerelateerd aan minder ziekteverzuim bij werknemers met reuma (Geuskens et al., 2008) (bewijskracht **).
INTERVENTIES
Het vergroten van regelmogelijkheden leidt bij de meeste mensen tot minder stress. In veel werkplek gerelateerde interventies wordt het vergroten van de regelmogelijkheden als aangrijpingspunt gebruikt (bijvoorbeeld oplossingsgerichte therapie, cognitief gedragsmatige therapie, ergotherapie). Het vergroten van regelmogelijkheden is echter niet op alle werkplekken mogelijk.
BRONNEN
Richtlijnen en protocollen
NVVG – Protocol ‘Whiplash, aspecifieke rugklachten en hartinfarct’
NVVG – Protocol ‘Artrose van heup en knie – Reumatoide Artritis’
NVAB – richtlijn Werkdruk
Websites
TNO – goed werk voor iedereen
Psychisch & Werk - algemeen